STEM στο Νηπιαγωγείο: Επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά παρέα με τα μικρά ρομποτάκια!
Στη σύγχρονη εποχή, η άνοδος των ψηφιακών τεχνολογιών έχει φέρει νέες ευκαιρίες, νέες απαιτήσεις και νέες προκλήσεις για το μαθητικό κοινό αλλά και για τους εκπαιδευτικούς. Τα νήπια του σήμερα θα είναι οι αυριανοί εφευρέτες, οι άνθρωποι που θα λαμβάνουν τις αποφάσεις και αυτοί που θα λύνουν τα προβλήματα του αύριο. Σε αυτά τα παιδιά έννοιες όπως «STEM», «ρομποτική», «επιστήμη των υπολογιστών» και «προγραμματισμός» θα είναι πλέον γνωστές και μάλιστα όχι μόνο ως δεξιότητες του 21ου αιώνα, αλλά και ως αναπόσπαστο κομμάτι του σχολικού εγγραμματισμού τους.
Και αυτό γιατί πλέον στην προσχολική αγωγή έχουν ενταχθεί συστήματα εκπαιδευτικής ρομποτικής, όπως το Bee-Bot και η μπουλντόζα-Robot R1, που προορίζονται για χρήση από μικρά παιδιά. Αυτά τα ρομποτικά συστήματα εισάγουν τα παιδιά στη ρομποτική συνδυάζοντας κινήσεις, φως, ήχο ή ασύρματο έλεγχο και καταφέρνουν να είναι ελκυστικά και διασκεδαστικά, ενώ ταυτόχρονα διατηρούν τον εκπαιδευτικό τους ρόλο.
Η προσχολική ηλικία αποτελεί μια κρίσιμη περίοδο για την ανάπτυξη των παιδιών κατά την οποία τα ίδια εξασκούν και κατακτούν ένα σύνολο βασικών δεξιοτήτων που με τη σειρά του επηρεάζει τη μετέπειτα σχολική και όχι μόνο ζωή τους. Η εκπαίδευση STEM έχει τη δύναμη να συμβάλλει καθοριστικά σε αυτή τη φάση της ζωής των νηπίων. Σε διάφορες έρευνες έχει αποδειχθεί ότι δραστηριότητες STEM μπορούν να εξελίξουν ποικίλες ικανότητες, όπως την ανάγνωση ή τη γραφή. Ταυτόχρονα, ορισμένες δραστηριότητες STEM βοηθούν τα παιδιά να καλλιεργήσουν ένα υπόβαθρο για την υιοθέτηση θετικής στάσης απέναντι σε συγκεκριμένα μαθησιακά αντικείμενα. Τέλος, έχει επιβεβαιωθεί ότι με δραστηριότητες STEM καταρρίπτονται διάφορα στερεότυπα, καθώς αγόρια και κορίτσια, κάθε ηλικίας, μορφωτικού και κοινωνικού επιπέδου έχουν πια τη δυνατότητα να μαθαίνουν και να βρίσκουν ενδιαφέρον σε τέτοιου τύπου δραστηριότητες.
Ο στόχος στο Νηπιαγωγείο είναι να διδαχθούν οι μικροί μαθητές από την ψηφιακή τεχνολογία και να συμμετέχουν σε δραστηριότητες προγραμματισμού που θα αποτελέσουν ευκαιρίες μάθησης για γνωστική ανάπτυξη και εξάσκηση δεξιοτήτων. Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων εκπαιδευτικής ρομποτικής, οι μαθητές συνεργάζονται σε καθημερινές εργασίες, δουλεύοντας με τεχνολογικά συστήματα και εξαρτήματα όπως αισθητήρες, μπαταρίες, ανιχνευτές και φώτα για να ολοκληρώσουν τις εργασίες που τους έχουν ανατεθεί από τους εκπαιδευτικούς.
Στο πλαίσιο των παραπάνω δραστηριοτήτων συχνά γίνεται χρήση και άλλων εποπτικών μέσων, όπως κάρτες ή ειδικά πλέγματα. Οι κάρτες διευκολύνουν την κατανόηση των βασικών αρχών του προγραμματισμού και προσανατολισμού, εφόσον λειτουργούν ως οπτικά ερεθίσματα που αντιπροσωπεύουν ενέργειες που εκτελούν τα ρομπότ. Τα παιδιά δημιουργούν ακολουθίες ενεργειών με τη σειρά των καρτών, ενισχύοντας την κατανόησή τους για τη σειρά εκτέλεσης και τη λογική των ενεργειών. Στο ίδιο πλαίσιο, εξίσου χρήσιμα είναι και τα ειδικά πλέγματα, εφόσον αποτελούν ένα απλό, αλλά αποτελεσματικό μέσο για την εισαγωγή των παιδιών στον κόσμο της ρομποτικής και του προγραμματισμού. Κάθε πλέγμα λειτουργεί ως ένα καθοδηγητικό σύστημα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων προγραμματισμού και την κατανόηση του χώρου, καθώς τα παιδιά προσπαθούν να καθορίσουν την κατεύθυνση και την απόσταση των κινήσεων του ρομπότ.
Η προσχολική εκπαίδευση στον τομέα του STEM και της ρομποτικής ανοίγει νέους ορίζοντες για την εκπαιδευτική διαδικασία και τη μελλοντική πορεία των παιδιών. Τα παιδιά με το STEM εξοικειώνονται με την επιστημονική μεθοδολογία της διατύπωσης ερωτήσεων και της παρατήρησης για την κατανόηση του κόσμου τους. Μαθαίνουν για τις επιστήμες μέσα από πρακτικές εφαρμογές και πειράματα, ενώ ταυτόχρονα σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά. Μέσω αυτής της διαδικασίας, αποκτούν τη δυνατότητα να λύνουν προβλήματα και να αναζητούν λύσεις, καθώς προετοιμάζονται για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν στον σύγχρονο με εκείνα κόσμο του μέλλοντος.